نواختن کالیمبا نسبت به سازهای دیگر بسیار راحت است و شما با کمترین مهارت در موسیقی نیز میتوانید کالیمبا را بنوازید.
برای اینکه بتوانید ساز کالیمبا را بنوازید، باید با الفبا یا نت خوانی کالیمبا آشنا شوید.
البته ما نت خوانی را یکبار برای همیشه یاد میگیریم و از این مهارت برای نواختن انواع سازهای دیگر نیز استفاده میکنیم.
البته به خاطر داشته باشید که برای نواختن کالیمبا نیازی به یادگیری تئوری موسیقی نیست و شما حتی با یادگیری چند مفهوم ساده میتوانید کالیمبای خود را بنوازید.
در این مطلب، نت خوانی کالیمبا را برای کالیمبای 17 تیغه که تعداد تیغههای آن استاندارد است، ارائه کردهایم.
در ادامه با ما همراه باشید تا نت خوانی کالیمبا را از صفر به شما آموزش دهیم.
برای خرید کالیمبا 17 تیغه یا کالیمباهایی با تعداد تیغههای بیشتر و کمتر همین الان میتوانید روی لینک زیر کلیک کنید:
ترتیب نت های موسیقی
نتهای موسیقی 7 حرف دارند که در جدول زیر میتوانید آنها را مشاهده کنید.
دو | ر | می | فا | سل | لا | سی |
Do | Re | Mi | Fa | Sol | La | Si |
C | D | E | F | G | A | B |
6 | 4 | 2 | 1 | 3 | 5 | 7 |
در ساز کالیمبا 17 تیغه، تیغه وسط نت Do است.
همانطور که در جدول بالا نیز مشاهده میکنید به این نت C یا 6 نیز میگویند.
جایگاه نتهای دیگر کالیمبا، طبق شکل زیر است که میتوانید آن را ببینید:
در جدول قبلی مشاهده کردید، نتهای موسیقی 7 حرف اصلی دارند: دو، ر، می، فا، سل، لا، سی.
این حروف، الفبای زبان موسیقی هستند و برای نشان دادن صداهای مختلف به کار میروند.
هر نت صدای خاصی را نشان میدهد که زیر یا بم بودن آن را مشخص میکند.
نتها برای اینکه بتوانند به درستی نمایش داده شوند، روی خطوطی به نام خطوط حامل قرار میگیرند.
خطوط حامل 5 خط موازی هستند که نتها رو و بین آنها قرار میگیرند.
این خطوط به ما کمک میکنند تا جایگاه دقیق هر نت و زیر و بم بودن آن را تشخیص دهیم.
در بخش بعدی راجع به خطور حامل توضیحات بیشتری ارائه دادهایم.
نوشتن نت های کالیمبا
موسیقیهای مختلف برای کالیمبا به شیوههای مختلفی نوشته میشوند.
شیوههایی که برای نوشتن موسیقی کالیمبا وجود دارد عبارتند از:
- سنتی: نتها به شکل سنتی روی خطوط حامل نوشته میشوند.
- حروفی: نتها به کمک حروف انگلیسی که برای هر نت مشخص شده است نوشته میشوند.
- عددی: نتها به کمک عدد نوشته میشوند.
- تبلچر: نوعی نتنویسی است که برای سازهایی مانند کالیمبا استفاده میشود و بجای نمایش نتها، محل انگشتگذاری روی ساز را نشان میدهد.
نت خوانی کالیمبا با چهار روش مختلف
بالاتر گفتیم که چهار روش مختلف برای نوشتن نت کالیمبا وجود دارد.
هر یک از این موارد روشهای خواندن خود را دارند که عبارتند از:
1- نت خوانی عددی
در این روش، اعداد به طور مستقیم به نتهای موسیقی (دو، ر، می و غیره) مرتبط میشوند.
برای مثال، در یک سیستم رایج، عدد 1 نشان دهنده نت دو، عدد 2 نشان دهنده نت ر و باقی نیز به همین ترتیب است.
نتخوانی عددی به دلیل سادگی و رویکرد مستقیم خود، برای هنرجویان مبتدی که به دنبال یک روش آسان برای شروع یادگیری کالیمبانوازی هستند، بسیار جذاب است.
توجه داشته باشید که نتها باید با توجه به توالی اعداد تیغه ها به صدا درآیند.
نتهای عددی داخل ویدئو را میتوانید در زیر ببینید:
2’ 2’ 6 1’ 1’ 3’ (2’-2) 4
میام دورت بگردم
2’ 2’ 6 1’ 1’ 3’ (2’-2) 4
میگی گشتن نداره
2’ 3’ 4’ 4’ 3’ 2’ (1’-1) 3
تو میدونی چه کردی
1’ 1’ 7 2’ 1’ 7 (6-1)
که این دل بیقراره
2’ 2’ 1’ (2’-2)
انگار نه انگار
(6-1) 2’ 2’ 1’ (2’-2)
انگار نه انگار
2’ 3’ 4’ 4’ 4’ 3’ (4’-4) 6
یه دل نه صد دل عاشق
2’ 3’ 4’ 5’ 5’ 4’ (3’-3) 5
ولی انگار نه انگار
1’ 2’ 3’ 3’ 3’ 2’ (3’-3) 5
امون از دست این دل
3’ 2’ 3’ 4’ 4’ 3’ (2’-2) 4 6 (2’-2)
امون از دست دلدار
2- نت خوانی حروفی
در این روش به جای استفاده از نمادهای سنتی موسیقی، از حروف الفبای انگلیسی برای نشان دادن نتها استفاده میشود.
همانطوری که بالاتر هم گفتیم، هر حرف نشان دهنده یک نت خاص است:
A (لا)، B (سی)، C (دو)، D (ر)، E (می)، F (فا)، G (سل).
این روش به خصوص برای کسانی که تازه شروع به یادگیری کالیمبا میکنند و با نمادهای سنتی آشنایی ندارند، بسیار ساده و قابل فهم است.
نتخوانی حروفی به دلیل سهولت در به خاطر سپردن و خواندن نتها، برای قطعاتی که ملودی سادهای دارند، بسیار مناسب است.
3- نت خوانی تبلچر
در تبلچر، به جای نمایش خود نت، محل انگشتگذاری روی ساز نشان داده میشود.
این روش برای یادگیری قطعات موسیقی به صورت عملی بسیار مفید است، چرا که به نوازنده نشان میدهد دقیقاً کدام تیغه یا سیم را باید فشار دهد.
تبلچر به دلیل نمایش بصری محل انگشتگذاری، به هنرجویان کمک میکند تا به سرعت و به صورت عملی نحوه اجرای قطعات موسیقی را بیاموزند.
در ویدئوهای زیر میتوانید نگاهی به تبلچر خوانی داشته باشید.
در ویدئوی بالا بخشی از آموزش تبلچرخوانی را دیدید، برای اینکه این بخش را کامل و به خوبی یاد بگیرید، ویدئوی زیر را نیز به دقت تماشا کنید:
4- نت خوانی سنتی
خطوط حامل، پنج خط موازی هستند که نتهای موسیقی را روی خود و بین خطوط حمل میکنند و به همین دلیل به آنها خطوط حامل گفته میشود.
برای خواندن نتهای موسیقی، به کلیدی نیاز داریم که در ابتدای خطوط حامل قرار میگیرد.
این کلید مانند یک راهنما، به ما نشان میدهد که هر نت روی کدام خط یا بین کدام خطوط قرار دارد.
یکی از رایجترین این کلیدها، کلید سل (G) است که در تصویر زیر مشاهده میکنید:
برای نواختن ساز کالیمبا، باید نتهای موسیقی را از روی خطوط حامل بخوانید و همزمان به تیغهی مدنظر در سازتان ضربه بزنید.
به این ترتیب میتوانید ملودیهای زیبا و دلنشین را خلق کنید.
توجه داشته باشید که اگر کلید موسیقی در ابتدای خطوط حامل، کلید سل نباشد، نتخوانی به شکل دیگری خواهد بود که برای سازهای دیگر است.
تَبلَچِر دقیقاً چیست؟
تبلچر روشی نوین برای نتخوانی است که به شما کمک میکند سریعتر آهنگها را بیاموزید.
در واقع تبلچر مانند یک نقشهی راه برای کالیمبا عمل میکند و به شما نشان میدهد که برای نواختن هر قطعه، کدام تیغهها را باید بزنید.
هر ستون در تبلچر نشاندهندهی یک تیغه از کالیمبا است.
روی این ستونها حروف و اعدادی نوشته شده که محل دقیق نتها روی تیغهها را مشخص میکنند.
به این ترتیب شما میتوانید به راحتی بفهمید که کدام تیغهها را برای نواختن یک آهنگ باید فشار دهید.
تبلچر برای افراد مبتدی که به یادگیری گام به گام علاقه دارند، بسیار مفید است.
با استفاده از تبلچر میتوانید بدون نیاز به دانش عمیق موسیقی، به سرعت آهنگهای مورد علاقه خود را بنوازید.
در حالی که تبلچر روشی آسان و سریع برای یادگیری نوازندگی است، محدودیتهایی نیز دارد.
یکی از مهمترین محدودیتهای آن، این است که تبلچرها میزان ضرب هر نت را مشخص نمیکنند.
به عبارت دیگر تبلچر به شما نمیگوید که هر نت را چقدر باید نگه دارید. برای همین، برای نواختن یک قطعه با استفاده از تبلچر، باید از قبل با ریتم آن آشنا باشید.
انتخاب بین تبلچر و نت به سطح مهارت و علاقه شما بستگی دارد.
اگر به دنبال یادگیری سریع و آسان هستید، تبلچر میتواند گزینه مناسبی باشد.
اما اگر میخواهید دانش عمیقتری از موسیقی داشته باشید و قطعات پیچیدهتر را بنوازید، یادگیری نتخوانی ضروری است.
در شکل زیر میتوانید یک نمونه تبلچر مخصوص کالیمبا را مشاهده کنید:
مراحل نت خوانی کالیمبا
حالا که با نتها، خطوط حامل و کلید سل آشنا شدیم، میتوانیم شروع به یادگیری نت خوانی برای کالیمبا کنیم. برای این کار، مراحل زیر را دنبال کنید:
1- جایگاه نتها را روی خطوط حامل مشخص کنید
با توجه به کلید سل، جایگاه هر نت را روی خطوط حامل مشخص کنید.
به یاد داشته باشید که نتها میتوانند روی خطوط حامل و بین آنها قرار بگیرند.
2- نتها را به تیغههای کالیمبا مرتبط کنید
هر کدام از تیغههای کالیمبا یک نت خاص را نشان میدهد.
برای شروع، بهتر است با نتهای ساده مثل دو (C) و ر (D) شروع کنید و بعد به تدریج سراغ نتهای دیگه بروید.
3- شروع به خواندن نتها کنید
از یک قطعه موسیقی ساده شروع کنید و سعی کنید نتهای آن را از روی خطوط حامل بخوانید.
4- نتها را روی کالیمبا بنوازید
همزمان با خواندن نتها، تیغههای مربوط به آنها را روی کالیمبا فشار دهید.
به این ترتیب میتوانید ملودی قطعه موسیقی را بنوازید.
5- تمرین کنید
هرچه بیشتر تمرین کنید، در نت خوانی و نوازندگی کالیمبا ماهرتر خواهید شد.
سعی کنید هر روز چند دقیقه را به تمرین اختصاص دهید و به تدریج قطعات پیچیدهتر را بنوازید.
بخش پایانی
اکنون که با الفبای موسیقی، خطوط حامل، کلید سل و حتی تبلچر آشنا شدهاید، گامی بزرگ در مسیر نوازندگی کالیمبا برداشتهاید.
از این پس نتها دیگر برای شما مجموعهای از علائم ناآشنا نیستند، بلکه کدی هستند برای خلق ملودیهای دلنشین.
به یاد داشته باشید که یادگیری موسیقی، سفری است بیپایان.
پس با تمرین و پشتکار، خلاقیت خود را پرورش دهید و از نواختن کالیمبا لذت ببرید.